Energiek lesgeven: 5 concrete tips van professionals

We hoeven jou natuurlijk niet te vertellen dat je als leerkracht heel wat ballen hoog te houden hebt. Maar deze allemaal in balans houden, zonder in te leveren op energie en vitaliteit, lijkt soms een hele uitdaging. Gelukkig kun je zelf vaak meer doen dan je denkt! Met deze 5 concrete tips kun jij morgen al aan de slag met vitaal en energiek lesgeven.

Op 1 juni 2022 organiseerde Dyade in samenwerking met VGZ het evenement ‘Leraren maken het verschil! – Energiek Lesgeven’. In het Beatrix Theater in Utrecht kwamen honderden leerkrachten uit het hele land bij elkaar om te luisteren naar de bijzondere verhalen van sprekers en om inspiratie op te doen op de informatiemarkt.

Wij waren er met Gezondeboel uiteraard bij en hebben alle belangrijkste learnings van de dag voor je op een rijtje gezet. Zo kun jij zelf ook aan de slag om een betere energiebalans voor jezelf en je leerlingen te creëren.

1. Blijf als leerkracht dicht bij jezelf

Volgens Leraar van het Jaar 2021 Kirsten Cuppen is het essentieel om in je rol als leerkracht trouw te blijven aan jezelf. Een valkuil daarbij is dat je goedbedoelde adviezen van collega’s te strak probeert op te volgen. Probeer je bijvoorbeeld strenger te zijn voor je leerlingen, maar voelt dat niet goed? Of laat je juist te veel over je grenzen gaan in de klas, omdat je bang bent niet aardig gevonden te worden? Door jezelf een rol op te leggen die niet bij je past, raak je sneller je energie kwijt. Hoe dichter je dus bij jezelf blijft, hoe sterker je in je kracht staat voor de klas.

2. Ga af en toe lummelen

Dat je brein soms een pauze nodig heeft, weten we allemaal. Maar wist je dat je brein er ook echt productiever van wordt om af en toe bewust te lummelen? Prof. dr. Erik Scherder vertelde tijdens zijn lezing dat bijvoorbeeld staren uit het raam eigenlijk heel gezond is. Door dit 20 minuten per dag te doen, geef je je brein de rust die het nodig heeft en blijft je energielevel beter in balans. Bedenk voor jezelf op welke momenten van de dag je deze lummelminuten goed in kan plannen.

3. Wees gezond egocentrisch

Het is heel belangrijk om als leerkracht gezond egocentrisch te blijven, vertelde Dr. Jessica van Wingerden. Want als jij geen energie hebt, is het ook lastig om je leerlingen energiek te krijgen. Denk bij gezond egocentrisme aan de bekende metafoor van het zuurstofmasker in het vliegtuig. Deze moet je eerst zelf opdoen, voordat je anderen kunt helpen! Zorg dus eerst dat je eigen energielevel op peil is. Probeer daarvoor inzicht te krijgen in de energiegevers en energienemers van je werkdag. Bestaat jouw werkdag uit meer energienemers dan energiegevers? Bespreek dit dan met je team. Misschien krijgt een collega namelijk wel energie van de taken die jou juist energie kosten. Zo kunnen jullie elkaar helpen.

4. Herken het verschil tussen compassie en empathie

Erik Scherder benadrukte in zijn lezing hoe belangrijk het is om als leerkracht alert te zijn op het verschil tussen compassie en empathie. Waar je bij compassie een gevoel van medeleven hebt, gaat empathie meer over inleven. Dit klinkt als een dunne lijn, maar kan het verschil maken in welke verhalen en gevoelens van een ander je aan het einde van de dag mee naar huis neemt. Voor mensen die werken in het onderwijs is (te veel) empathie een grote valkuil. Dit kan namelijk zorgen voor onrust en gepieker, wat in de weg staan van energiek lesgeven. Blijf dus bewust bij jezelf nagaan of het jou lukt om gebeurtenissen in de klas of bij een leerling los te laten.

5. Beweeg en blijf speels